Na Matteüs lees ik nu Job. Dat valt blijkbaar onder de wijsheidsliteratuur en het bevalt me heel erg Ik had er eerder in het kader van mijn studie al delen van gelezen maar dat was echt vanuit een ander perspectief, nu lees ik gewoon het verhaal
Bijbel lezen
Ik lees nu Exodus.
Wat me opvalt is dat er, ook al in Genesis, steeds zo gesproken wordt over de God van Abraham, de God van de Hebreeën enzovoorts. Wist ik natuurlijk al wel, maar nu ik het echt lees voelt het anders. Het suggereert zo'n beetje dat elk volk z'n eigen God heeft, terwijl het Christendom toch een monotheistische godsdienst is. En ook dat de verhalen niet over 'mijn' God gaan, want mijn voorouders waren lekker door Europa (en een paar in Indonesië) aan het dwalen.
Ik moet er (ooit) nog meer over lezen en uitzoeken, het is me allang duidelijk hoe het kan dat mensen hun hele leven lang de Bijbel blijven lezen Maar wel benieuwd hoe jullie hierover denken?
Vulpen
Ik vind zelf de hypothese uit het boek van Harari (sapiens - geschiedenis van de mens) wel aannemelijk. Het is wel meer een antropologische verklaring, die er vanuit gaat dat religie bedacht is door de mens.
Het is al heel wat jaren geleden dat ik het boek heb gelezen en weet niet zeker of het echt zijn hypothese is. In het boek wordt iig geschetst dat mensen in steeds grotere groepen gingen samenleven en zich steeds vaker langdurig gingen vestigen op vaste plekken. Hierdoor ontstaat er steeds meer behoefte aan een georganiseerde religie. Binnen deze gemeenschappen ontstonden namelijk allerlei machtsstructuren en om een volk aan je te binden werd er gebruik gemaakt van ‘religie’ door de machthebbers. Als volk deel je dan namelijk een verhaal met regels, weten, richtlijnen, overtuigingen etc, waar iedereen in gelooft en ervan overtuigd is dat ze zich eraan moeten houden. Vervolgens noem je ze ook nog uitverkoren en bind je dmv een verhaal een complete samenleving aan elkaar, die samen ook nog ten strijde wil trekken voor de goede zaak. Hoeven ze elkaar niet eens voor te kennen, maar enkel door het delen van hetzelfde verhaal. Er wordt in deze hypothese dus vanuit gegaan dat religie bedacht is door machthebbers om een volk te laten gehoorzamen.
Mijn idee is dat al deze volken inderdaad van oudsher hun eigen goden hadden. Pas veel later is dit verworden tot een God, zoals we deze nu in het christendom kennen.
Ik ben overigens ook wel benieuwd hoe er vanuit het christendom zelf tegenaan wordt gekeken, want die zullen het vast niet eens zijn met bovenstaande.
Vulpen Maar dan nog zit ik met de suggestie dat er in oudtestamentische tijden meerdere Goden waren, hoe zit dat dan?
Op een gegeven moment luisterde er maar weinig/geen mensen meer naar God. In genesis lees je dat God Abram roept om naar Kanaän te gaan. Uiteindelijk krijgt hij ook de belofte dat dat land voor zijn nageslacht zal zijn en dat uit zijn nageslacht ook de Verlosser geboren zal worden. Vanuit Abraham is dus het hele volk Israël ontstaan.
Jezus kwam ook in eerste instantie alleen voor Zijn volk, het volk van Israël.
De andere volken dienden vaak wel goden, maar geen bestaande.
Maar dit wist je misschien ook allemaal al wel.
Mamabeertje De andere volken dienden vaak wel goden, maar geen bestaande.
Ah zo, op die manier! Thanks
- Bijgewerkt
Mamabeertje De andere volken dienden vaak wel goden, maar geen bestaande.
Afgoden bedoel je dan? Daar is ook sprake van in de Koran, maar die term wordt gebruikt en niet zoals in het voorbeeld van Vulpen . Ik vind de aanduiding 'de God van Abraham' en de 'God van Hebreeën' best verwarrend in die zin.
- Bijgewerkt
Nescio
Afgoden inderdaad. In de bijbel wordt die term ook wel gebruikt, of drekgoden, maar vaak worden ze ook bij hun naam genoemd. Bijv. Baäl, Dagon, Mammon.
Edti. "De God van Abraham" en de "God der Hebreeën" is dezelfde.
Mamabeertje Edti. "De God van Abraham" en de "God der Hebreeën" is dezelfde.
Bedankt voor de uitleg, had ik het goed begrepen.
- Bijgewerkt
Trees Hariri brengt het wel iets positiever dan dit. Namelijk dat het leven in steden en dus in steeds grotere groepen ervoor zorgde dat er behoefte ontstond aan het gezamenlijk achter 1 ideologie kunnen staan. Als bindmiddel in de samenleving. Dit is het nut van religie, zonder religie was het chaos en hadden beschavingen deze vitale fase in de ontwikkeling niet kunnen zetten.
Dat is dus een iets organischer verloop dan dat een aantal mensen ooit moedwillig een verhaal heeft verzonnen. En ik denk dat dat eerlijk gezegd ook wat realistischer is. Mensen hebben altijd verklaringen verzonnen voor de dingen die om hen heen gebeurden. Om daar waarde en invulling aan te geven. Ik acht het dus niet heel waarschijnlijk dat de machthebbers zelf niet geloofden en het alleen bedacht hebben voor de massa. Dat is volgens mij ook in de antropologie geen breed gedragen idee.
Overigens wijst Karen Armstrong er in haar boeken over religie (en geweld/ fundamentalisme) op. Dat ook die machtsverschillen (en daarmee vermogens verschillen) een functie hebben gehad. Want doordat een deel van de bevolking niet dagelijks bezig was met de eeuwige struggle van voedsel verzamelen ontstond er ruimte om andere dingen in die tijd te doen, zoals dingen uitvinden, onderzoeken. En dus feitelijk voor technologische vooruitgang en wetenschap.
Edit, nu ik er even over nagedacht heb. Religie als opium voor het volk komt volgens mij uit het marxisme.
- Bijgewerkt
iMoeder Hariri brengt het wel iets positiever dan dit.
Ik wist inderdaad niet meer goed wat van Harari was en wat ik uit andere bronnen heb meegenomen. Ik vond het toentertijd super interessant en had er meer over gelezen. Het was ook al even geleden. De een was inderdaad wat positiever dan de andere. Er was een bepaalde naam voor, maar ik kan hier helaas niet meer opkomen (ga ik mijn hoofd nog wel over breken). Ik heb met mede dit in mijn achterhoofd ook de bijbel gelezen (met het risico van een confirmation bias - ik ben mij ervan bewust).
Persoonlijk denk ik er dus wat minder positief over dan Harari, dus dit zal mijn mening ook zeker gevormd hebben. Mogelijk dat er binnen een samenleving zaadjes al aanwezig waren (vanuit eerdere religies vanuit kleinere groeien bijv.) voor het ontstaan van religie, maar ik denk dat hier in veel gevallen zeker wel flink misbruik van is gemaakt door degene die de macht wilde hebben of al hadden. Zij hadden er heel veel belang bij om religie verder te ‘ontwikkelen’. Mensen zijn in mijn ogen altijd al machtsbeluste wezens geweest. Door middel van een verhaal kun je een compleet volk laten doen wat jij wilt en jij kan als politiek leider uit naam van God heel voor elkaar krijgen. Ik kan mij gewoon niet voorstellen dat dit niet gebeurd is. Het is namelijk super slim en als je je eigen volk ook nog het gevoel geeft dat ze bijzonder zijn, beter dan andere volken, kun je ze ook nog voor je laten vechten tegen andere volken. Mijn kijk op mensen die de macht hebben is over het algemeen weinig positief. Het zijn toch vaak persoonlijkheden met bepaalde narcistische en/of antisociale trekken, die wat dat betreft voor weinig terug deinzen.
Bijv de Farao’s die claimden dat ze een reïncarnatie van de God Horus waren om het volk aan hen te onderwerpen. Het kastenstelsel in India is naar mijn idee een ‘briljant’ idee van een leider om een volk onder de duim te houden. Als je maar goed genoeg je best doet in dit leven als putjesschepper wordt je in het volgende leven beloont. Een hele efficiënte manier om dmv een verhaal een volk te laten doen wat jij wil en ook nog tevreden te houden. In de bijbel wordt er door leiders ook veel gedaan uit de naam van God. God heeft dan tot degene gesproken en zo gebeurt het dan ook. Het volk zal dit nooit betwisten, want het is een beslissing van God en niet van een leider. Naar mijn idee is dit een patroon wat je in allerlei variaties in (oude) samenlevingen weer ziet terugkomen, zoals de Romeinen, de Grieken etc. Waar hele bevolkingsgroepen op dat moment ook heilig in geloofden. Nu zijn het afgoden, maar dat waren ze ooit niet. Wie weet hoe de mens over 10.000 naar onze huidige religie kijkt?
Overigens denk ik niet religie daardoor enkel iets negatiefs is. In tegendeel. Ik denk dat het ook heel waardevol kan zijn als je hierin gelooft. Het heeft natuurlijk ook de mens altijd heel veel steun en houvast gegeven, antwoorden gegeven op het onverklaarbare en heeft denk ik ook door alle wetten, regels etc ook gefungeerd als een soort morele kompas. Ik denk dat de mens dit ook zeker nodig heeft/ had om zich verder te ontwikkelen, maar ik denk wel dat politiek leiders een grote rol in het ontstaan hiervan hebben gespeeld.
Ik heb het altijd begrepen als aanduiding voor Gods trouw en verwijzend naar zijn belofte.
Hij heeft Abraham uitgekozen om hem te mogen dienen en God heeft toen een verbond met Abraham gesloten. Ik lees die aanduiding 'God van Abraham ' als, al vanaf Abraham ben ik jullie God en houd ik me aan mijn belofte en zorg ik voor jullie.
Andere goden werden in mijn ogen inderdaad als afgoden bestempeld en niet als werkelijke goden.
- Bijgewerkt
Trees Dat ben ik zeker helemaal met je eens hoor! Uiteraard is religie tot in den treuren misbruikt voor allerlei politieke doeleinden.
Het stukje waar ik aan refereerde gaat alleen denk ik om een iets eerdere tijdsperiode. Namelijk de tijd dat mensen voor het eerst in steden gingen wonen, dus de overgang van jagers verzamelaars naar de landbouw revolutie. Dat is een compleet andere manier van samenleving voor mensen. Bij zoogdieren zit er een soort duidelijk afkappunt qua groepsgrootte, waarna het mis gaat en het samenleven ‘instort’. Hetgeen wat mensen onderscheidt van andere zoogdieren, waardoor we door hebben kunnen evolueren, is oa religie. Hariri’s stelling is daarom dat religie essentieel was in de landbouw revolutie. Zonder een gezamenlijk hoger doel en geloof en dus religie als bindmiddel van de groep, hadden we die stap waarschijnlijk niet kunnen maken. En dan waren we dus niet waar we nu zijn.
Heel veel later hebben het christendom en de wetenschap een moeizame relatie ontwikkeld. Maar dat is erg exclusief voor de westerse wereld zo. In de rest van de wereld zijn religie en wetenschap vaak heel goed samen gegaan en speelt religie ook daar een positieve rol in.
Ik merk vaak dat tegenwoordig religie veel negatieve gevoelens oproept, waarbij het (an sich terechte punt natuurlijk) van religie als motivatie van geweld en machtsmisbruik de boventoon voert. Misschien is dat nog een stukje ontkerkelijking of zo en trekt dat later weer wat bij dat weet ik niet. Ikzelf kijk er dus wat genuanceerder tegen aan.
Qua hoe religie verder functioneert als machtsmiddel etc, is Karen Armstrong een hele goeie. Die heeft daar uitgebreid over geschreven en doet heel gedegen onderzoek over de dingen waar ze over schrijft. De boeken zijn wel wat pittig maar volgens mij zijn er wel wat docu’s van haar te vinden op YouTube. En dan zul je ook merken dat dingen wel iets anders vaak in elkaar steken dat het in eerste instantie lijkt zeg maar.
iMoeder Hariri’s stelling is daarom dat religie essentieel was in de landbouw revolutie. Zonder een gezamenlijk hoger doel en geloof en dus religie als bindmiddel van de groep, hadden we die stap waarschijnlijk niet kunnen maken.
Hier kan ik mij zeker ook vinden. Volgens mij geldt dit al vanaf groepen vanaf 100 mensen. Ik denk alleen dat dit op een andere schaal is dan hoe godsdienst later georganiseerd is. Dit is wat ik bedoelde met de zaadjes of het verder ontwikkelen met wat er al aanwezig was.
Ik ben trouwens helemaal niet negatief over religie (al lijkt dat nu zo). Ik ben vooral negatief als het gaat over mensen en macht. Mensen die alles aangrijpen om een volk te onderdrukken en daarin heeft religie en de ontwikkeling daarvan mijn inziens een grote rol gespeeld. Ik ga zelfs zo ver dat door wat ik weet veel machtige leiders als hyperintelligentie machtsbeluste psychopaten beschouw en dat zal in onze geschiedenis niet anders zijn geweest. Niet dat ik religie an sich als iets ‘slechts’ beschouw. In tegendeel. Ondanks dat ik atheïst ben, kan ik mij zeker wel verplaatsen in het feit dat religie voor veel mensen steun en een vorm van liefde biedt. Dat lijkt mij juist iets heel positiefs.
Ik heb overigens in het verleden al twee boeken van Karen armstrong gelezen (geschiedenis van God en de islam). De islam vond ik lastig te lezen, maar daar had ik nauwelijks voorkennis was. Geschiedenis van God is echt goed leesbaar als je kennis hebt van de bijbel.
Oké, ik ben inmiddels aanbeland bij Exodus 33, de geboden die Mozes meekrijgt. Eentje daarvan is: 'Alles wat als eerste de moederschoot verlaat behoort Mij toe'.
Wat wordt daar nou concreet mee bedoeld?
- Bijgewerkt
Vulpen eerstgeborene mannelijke nageslacht. Zowel voor mensen als voor dieren
https://www.kingcomments.com/nl/bijbelstudies/Ex/13#:~:text=1%20%2D%202%20Opdracht%20heiliging%20eerstgeborenen,-1%20Toen%20sprak&text=De%20HEERE%20geeft%20Mozes%20de,(Gn%202%3A3).
Vulpen
Ik denk dat je het over vers 19 hebt.
Alle eerstgeboren dieren van een rund of schaap moesten geofferd worden. En elke eerstgeborene van een mens moest vrijgekocht worden door een lam te slachten en dat ook te offeren.
Het bloed van het lam staat dan voor vergeving van de zonden.