Ons rijtje is (logischerwijs) een beetje anders:
- Wat je zelf kunt doen, doe je zoveel mogelijk zelf;
- Nee is nee en ja is ja;
- Je mag altijd een knuffel als je daarom vraagt;
- Groeten hoort erbij;
- Als je iets vraagt, maak je oogcontact;
- Je doet elkaar niet expres pijn;
- Je maakt dingen niet expres kapot.
Wat ik daarmee probeer mee te geven, is zoveel mogelijk zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid. Maar óók dat een bepaalde mate van interactie erbij hoort. De lat verschuift naarmate hij meer leert.
Het is van een andere orde dan de manier waarop ik zelf ben opgevoed, maakt het lastig vergelijken. Het is ook een proces dat steeds ontwikkelt terwijl we ermee bezig zijn. Maar dat zal voor andere gezinnen hetzelfde zijn, denk ik. Terwijl een kind ontwikkelt en opgroeit, heeft het toch steeds weer iets anders nodig.
Edit// het is wel zaak om te zien dat niet alles dat sneuvelt, expres kapotgemaakt wordt. Gisteren rolde N. een hele rol plakband af. Dat was een nieuw ding voor hem, dus ik liet hem zijn gang gaan. Hij was simpelweg aan het ontdekken wat een rol plakband was. Daarna liet ik zien waar het voor bedoeld is. Mocht hij nog een keer een rol plakband willen afrollen, dan hou ik hem tegen en gebruiken we het op de 'juiste' manier.
Kinderen met laagfunctionerend autisme leren op een andere manier. Dat is ervaringsgericht, eigen ontdekking van materiaal. Daar moet ook ruimte voor zijn. Niet om het elke keer op die manier te doen, maar zeker wel om te leren wat voor materiaal/object iets is. De eerste keer in aanraking komen met zout was door het in zijn hand en op het aanrecht te gieten, laten proeven, met de vinger in tekenen etc. Hoort erbij, denk ik. Als ik nu aan het koken ben laat ik zien dat het in de pan hoort.