Onze nieuwbakken kleuter is dus opeens heel erg bezig met de dood en is daar vooral heel erg bang voor. Bang om alleen achter te blijven, bang om zelf dood te gaan, bang dat anderen dood gaan... Hij lijkt zich er ook van bewust dat dood iets onomkeerbaars is.
We luisteren naar hem, nemen hem serieus maar proberen ook wat te relativeren en proberen zo goed mogelijk leeftijdsadequate uitleg te geven en hem te vragen hoe hij dingen ziet. We vermijden termen als “eeuwig slapen” en zijn voorzichtig met dood linken aan ziektes (want dan voorzie ik drama bij elke snotneus die hij heeft...).
Ik vind het onwijs lastig om hier een weg in te vinden omdat “dood" ook nogal een ingewikkeld concept is wat zoveel groter en complexer is dan een kleine kleuter kan bevatten. Ik kan hem bijvoorbeeld uitleggen dat de kans veruit het grootst is dat wij pas doodgaan als wij heeeeel oud zijn en dat hij dan zelf al volwassen is, een eigen huis heeft en misschien zelf papa is, maar hoewel hij dus begrijpt dat dood onomkeerbaar is, kan hij zichzelf mentaal nog niet verplaatsen in de positie van een zelfstandige volwassene... Hij haalt daar dan dus uit “als jullie dood zijn blijf ik alleen thuis”. en dan komt de paniek weer (om even een voorbeeld te noemen van hoe zo’n gesprekje kan gaan en wat ik bedoel versus wat hij er uit haalt). Het liefst wil hij van me horen dat hij nooit dood gaat, maar ik kan en wil daar niet over liegen.
Nou goed, ik vind het maar ingewikkeld. Oudste heeft ook haar portie angsten wel, maar de dood is niet een van en is toch wel even een ander verhaal in hoe je de angst benadert, merk ik.
Ik ben er over gaan lezen, maar zie deze angst vooral terug bij kinderen vanaf een jaar of 6/7. Dan kan je sommige concepten toch net even beter uitleggen denk ik. Is dit herkenbaar voor iemand? Misschien nog tips?
