iMoeder Is er trouwens bewijs voor de stelling / mening dat adhd niet genetisch is? Want ik dacht altijd dat je adhd op hersenscans kan zien en dat bepaalde stoffen niet goed aangemaakt of te snel heropgenomen worden.
Ten eerste is biologisch wat anders dan genetisch. Mijn hersenen vertonen ook biologische afwijkingen, maar heeft niks met mijn genen te maken. De hersenen zijn nog volop in ontwikkeling als een kind geboren wordt. Er ligt nog bijna niks vast. Hersenen ontwikkeling zich niet in een vacuüm maar in interactie met de omgeving. Biologische verschillen in het brein kunnen ontstaan door omgevingsfactoren icm eventuele persoonlijkheidskenmerken.
Veel stress in het leven van een jong kind /tijdens de zwangerschap kan bijv leiden tot biologische verschillen in bijv de prefrontale cortex, amygdala en hippocampus. Dit kan bijv later weer leiden tot psychische klachten, die samenhangen met afwijkingen in deze hersenstructuren. Geloof dat @Hooyo-shimbir het ook al aangaf, maar ook geboortegewicht, geboorteproblemen, hersenletsel, prematuriteit, voedingstekorten enz spelen bijv een rol. Ook dit hoeft niet genetisch bepaald te zijn.
Ten tweede schreef ik niet 100% genetisch. Dat is wat anders dan niet genetisch. Bij een 1-eiige tweeling is de kans dat beiden adhd hebben 60-80%. Bij ASS is dit percentage bijv veel hoger. Dan is de genetische kans zelfs nog wat kleiner dan deze 60-80%, want vanaf de conceptie spelen omgevingsfactoren al een rol. De ene helft van de tweeling krijgt bijv meer voeding en zuurstof in de baarmoeder dan het andere kind, geboorte kan voor beiden anders verlopen enz.
Grofweg gezegd spelen er dus ook andere factoren een grote rol waardoor het ene kind wel adhd krijgt en het andere niet. Er zal een bepaalde gevoeligheid of genetische kwetsbaarheid zijn, maar omgevings- en psychologische factoren zullen een rol spelen waardoor het tot uiting komt.
Interessant feit vind ik dat adhd veel meer voorkomt bij kinderen die geadopteerd zijn, kinderen opgegroeid in oorlogsgebieden, kinderen uit arme gezinnen, maar ook bij kinderen die op een andere manier in hun jonge leven meer te maken hebben met spanning (relatieproblemen van ouders, scheiding, ouders met psychische of gezondheidsklachten enz). Ik denk dat stress, hechting, gevoel van onveiligheid ook een rol speelt in hoe de hersenen van het jonge kind met een kwetsbaarheid voor adhd zich ontwikkelen. Het kunnen filteren van relevante en niet relevante prikkels, impulsen onderdrukken, beweging controleren zijn functies van het brein, waarvan de basis in de eerste paar jaar wordt gelegd.
Naar mijn idee is het ontstaan van adhd multifactorieel (op zich is dit wel algemeen geaccepteerd), maar ik denk dat de invloed stress (zowel van het kind zelf als wat het kind mee krijgt van de stress van de ouder) meer een rol speelt dan we denken. Dat dit oa een reden is waarom de prevalentie voor adhd lijkt te stijgen. In de vs is de ervaren stress de afgelopen decennia fors toegenomen. Het aantal werkuren is daar explosief gestegen tov 40 a 50 jaar geleden en het aantal diagnoses adhd ook. Het is natuurlijk een correlatie en mogelijk geen causaal verband, maar ik vind het een interessant gegeven.
Dan is nog de vraag waarom het ene kind binnen het gezin het wel krijgt en de ander niet. Daar zijn meerdere factoren voor te bedenken, maar ik denk dat emotionele gevoeligheid als persoonlijkheidskenmerk mogelijk ook een rol speelt. Wat mij regelmatig is opgevallen dat kinderen en volwassen met adhd emotioneel gevoelige mensen zijn. Ze de stemming van de ouders sneller oppikken (niet dat ze dan altijd weten wat ze ermee moeten doen, maar er wel sensitief voor zijn).
Als voorbeeld. Mijn dochter is ontzettend gevoelig voor de emoties van anderen. Zij pikt mijn stemming feilloos op, ook al zeg en doe ik alsof alles prima is. Tijdens de zwangerschap is ze al aan mijn stress blootgesteld (ik was doodsbang voor weer een miskraam, ik had vroegtijdige weeën, te vroeg gebroken vliezen). Het eerste jaar sliep ik maar 3 a 4 uur per nacht doordat ze een huilbaby was, was daardoor ook continue gestrest, raakte depressief enz. Hoe hard ik ook mijn best deed om er voor haar te zijn, denk ik dat ze mijn stress en stemming feilloos aanvoelde. Dit heeft invloed gehad op haar brein icm een genetische kwetsbaarheid (amygdala =angst en prefrontale cortex =add - heel simpel gezegd). Ik vind oprecht dat ik mijn best heb gedaan, het is niet mijn schuld, maar het heeft er wel aan bijgedragen denk ik. Sowieso heb ik niks met de schuldvraag. De meeste ouders doen namelijk wat ze kunnen onder de gegeven omstandigheden. Ik ben mij ervan bewust dat dit wel een gevoelige hypothese kan zijn. Al denk ik dat je er ook positief naar kan kijken. De hersenen van mijn dochter zijn nog steeds volop in ontwikkeling, wat kan ik nu doen om dit positief te beïnvloeden?
En dan heb je ook nog de darmafwijkingen die gevonden zijn bij mensen met adhd. De invloed van de hersen-darm as, waarbij we weten dat stress ook een grote rol speelt. Bepaalde darmbacterieen die er mogelijk voor zorgen dat je minder gevoelig bent voor dopamine in je brein. Kinderen met adhd hebben veel vaker darmproblemen dan kinderen zonder adhd. Stress heeft invloed op je darmgezondheid en dit mogelijk weer op de werking van het brein?
Het zijn mijn hersenspinsels en niet alles wat ik hierboven schreef is bewezen, onderzocht etc. Het zijn ook deels mijn eigen gedachtes en ideeen (even een disclaimer 🤪) gebaseerd op wat al wel bekend is. Hierdoor denk ik dat adhd mogelijk veel meer een maatschappelijk probleem is dan enkel een individueel probleem. Ik zie stress namelijk grotendeels als een probleem van hoe onze huidige maatschappij functioneert.
Einde van dit college en bedankt voor jullie aandacht 🤓.