Ik begrijp tot op zekere hoogte vaak wel het begin van hun redenatie. Bijna iedereen wordt door Filemon gevraagd uitleg te geven over hoe ze tot hun conclusie zijn gekomen en bij vrijwel ieder van hen is er sprake van beschaming van vertrouwen. Bij een aantal van hen speelt armoede, niet de juiste hulp krijgen, medische missers en daardoor te maken hebben met een 'koude' overheid, die zich onpersoonlijk en zakelijk opstelde toen men juist op hun kwetsbaarst was. Dus wat dat betreft begrijp ik wel dat men zich in de steek gelaten voelt door hun volksvertegenwoordigers. Maar vanaf daar sla ik toch een andere weg in. Ik zou er zelf namelijk niet de conclusie aan willen verbinden dat volksvertegenwoordigers dus allemaal maar boeven zijn die ons tot slaaf willen maken of iets dergelijks. Ik zie eerder een groot en log ambtenarenapparaat, bol van bureaucratie, en met een grote afstand tot individuele burgers.
Wat me ook opvalt is hoe vaak men het heeft over: het is een gevoelskwestie. Men voelt dat er iets niet snor zit, maar meer dan eens spreken ze uit dat ze het niet kunnen bewijzen. Men waagt zich ook aan voorspellingen op basis van gevoel. Ik denk ook te zien dat verschillende angsten met elkaar in verbinding worden gebracht. Bij sommigen is dat een xenofobie die zich uit in vreemdelingenhaat, bij anderen gaat het over een gebrek aan controle over hun eigen gezondheid (of zelfs sterfelijkheid), weer bij anderen de angst voor het onbekende (het universum, aliens, het hiernamaals) of voor verandering (technologie: 5G, chips). Veel van die dingen worden in complottheorieën -of in de persoonlijke wereldvisie van deze mensen- samengebracht. Ik begrijp die angsten wel, tot op zekere hoogte. Ik denk dat het niet heel gek is om bang te zijn voor wat je niet kunt volgen, beïnvloeden, verklaren. Lijkt me erg menselijk. Maar het zal voor de één een beetje sluimeren op de achtergrond, een ander haalt zijn schouders ervoor op en weer een ander verweeft de angst in het wereldbeeld.
Ik zie vooral een hoop gekwetste en angstige mensen waarbij gevoel vóór de rede ligt. En dat heeft niks met intelligentie te maken denk ik. Je hebt nu eenmaal mensen voor wie gevoel gewoon meer betekent dan logica, die eerder hun 'hart' volgen dan dat ze zich laten leiden door redenatie en voor wie juist het gevoel de belangrijkste data en de feiten zijn (ik voel er weerstand tegen, dus het is slecht voor mij). Als dat de manier is waarop je denkt en leeft, dan is het logisch om je eigen gevoel serieuzer te nemen dan een andere vorm van input. We hebben onze intuïtie ook niet voor niets, die is waardevol.
Je kunt het als overheid niet snel goed doen, dat is ook zo. Zelfs in een land als Nederland waar je het objectief gezien behoorlijk goed hebt als gemiddelde burger, zijn er mensen die lijden onder de beleving van een onderdrukkende en gevaarlijke overheid. Ik denk dat er wat dat betreft veel te weinig oog is voor de beleving van de overheid door de burgers. En ik denk dat een flink aantal van de casussen in deze documentairereeks
ondervangen had kunnen worden als de overheid bijvoorbeeld meer zou insteken op het weten is nog geen doen-verhaal waar ik het eerder op dit forum over had met @June en Janna. De menselijke maat is behoorlijk zoek. Cognitief vermogen om regelgeving mee te begrijpen is één ding, maar lang niet alles. Er zijn meer redenen waarom je als burger kunt vastlopen in dat logge overheidsapparaat (of in andere institutionele apparaten), waar je zelf niet of weinig debet aan bent.
Wappie-bashen is behoorlijk contraproductief, denk ik. Lijkt me het gevoel van niet-gehoord worden alleen maar te versterken.